TRASY I SZLAKI TURYSTYCZNE
TRASA 1
Symbole przemysłowego Radomia
Przebieg: 19 rzeźb prezentujących najsłynniejsze produkty radomskiego przemysłu
TRASA 3
Radomski Czerwiec ’76
Przebieg: 9 obiektów z pamiątkowymi tablicami związanych z wydarzeniami Radomskiego Protestu Robotniczego Czerwiec ’76
TRASA 5
Szlak pamięci Radomskich Żydów “Ślad”
Przebieg: 13 miejsc związanych z historią dawnej żydowskiej społeczności Radomia
TRASA 7
Szlakiem Andrzeja Wajdy
Przebieg: budynki, w których mieszkała jego rodzina, miejsca, gdzie podejmował pierwsze próby artystyczne oraz inne obiekty, z którymi był związany
TRASA 9
Dolina rzeki Mlecznej, na szlaku starego Radomia
Przebieg: 23 przystanki wzdłuż Doliny rzeki Mlecznej
Symbole przemysłowego Radomia
Obejmuje 19 rzeźb, prezentujących najsłynniejsze produkty radomskiego przemysłu, odlanych w skali 1:1. Są tu przede wszystkim wyroby Fabryki Broni „Łucznik” (dwa rowery, pistolet, maszyny do szycia i pisania), trzy modele aparatów z Radomskiej Wytwórni Telefonów czy produkowany do dzisiaj serek waniliowy „Rolmlecz”, ale także mniej znane przedmioty, w tym maska przeciwgazowa i puszka farby antykorozyjnej.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Ścieżka nie jest wyznakowana. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej w okolice początku lub końca ścieżki: linie nr 2, 3, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 18, 19, 23, 25 (przystanek Dworzec PKP lub Poniatowskiego / Dworzec PKP) oraz 1, 8, 15, 17, 25 (przystanek Reja / Wolność)
Szlak turystyczny “Zabytki Radomia”
Szlak składający się z 23 obiektów zabytkowych, prowadzący zarówno przez historyczną część miasta, jak i mniej znane tereny. Obejmuje obszar od najstarszego zabytku – grodziska Piotrówka, poprzez Stare Miasto i Miasto Kazimierzowskie z Ratuszem, murami miejskimi i budynkiem po dawnym kolegium pijarskim, dziewięć kościołów, zespół zabytkowych kamienic, budynek dworca, dawne osiedle mieszkaniowe pracowników. Państwowej Fabryki Broni oraz cztery cmentarze różnych wyznań.
Przy każdym obiekcie znajdują się tablice z krótkimi informacjami na temat zabytku.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak nie jest wyznakowany. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej:
– w okolice najstarszego obiektu historycznego (grodziska Piotrówka) oraz do zabytkowego Cmentarza Rzymskokatolickiego: linie nr 1, 16 i 17 (przystanek Limanowskiego / Młodzianowska i Limanowskiego/Cmentarz)
– w okolice Cmentarza Rzymskokatolickiego i kościoła na Borkach: linie nr 8, 12 i 13 (przystanek Maratońska / Limanowskiego) lub 14, 16 i 18 (Limanowskiego / Maratońska)
– w okolice cmentarza prawosławnego: linie nr 4, 12, 23 (przystanek Warszawska / 11 Listopada)
– w okolice cmentarza ewangelicko-augsburskiego: linie nr 5 i 12 (przystanek Kielecka / Wolanowska)
– w okolice cmentarza żydowskiego: linia nr 26 (przystanek Kozienicka / Północna)
– w okolice kościoła na Glinicach: linie nr 2, 14, 15, 24 (przystanek Słowackiego / Kwiatowa)
– w okolice dawnego zespołu dworsko-parkowego na Wośnikach: linie nr 5 (przystanek Kielecka / Wośnicka) i 13 (przystanek Wośniki / Szkoła)
Radomski Czerwiec ’76
Ścieżka obejmuje miejsca związane z najważniejszymi wydarzeniami Radomskiego Protestu Robotniczego Czerwiec ’76. Na jej trasie znajduje się 9 obiektów z pamiątkowymi tablicami w językach polskim i angielskim. Można ich szukać m.in. przed wejściem do dawnych Zakładów Metalowych im. gen. Waltera, gdzie rozpoczął się protest, przed budynkiem dawnej siedziby Komitetu Wojewódzkiego PZPR czy przy dawnym klasztorze, którym znajdował się areszt śledczy.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Ścieżka nie jest wyznakowana. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Dojazd do dawnych Zakładów Metalowych autobusami komunikacji miejskiej: linie nr 7, 8, 10, 11, 13, 14, 18 (przystanek 1905 Roku / Kościuszki)
Pieszy szlak turystyczny (PTTK)
Szlak rozpoczyna się przy końcowym, zadaszonym przystanku linii 5 i 8. Prowadzi obok Muzeum Wsi Radomskiej, gdzie można zobaczyć 80 obiektów dawnego budownictwa drewnianego, w tym chałupy, dwory, kościół i wiatraki (brama wejściowa znajduje się ok. 2 km dalej). Szlak przecina główny ciek wodny miasta – rzekę Mleczną, następnie prowadzi zielonymi terenami nad rzeką. Po minięciu osiedli z niską zabudową dociera do zalewu Borki z licznymi atrakcjami – podświetlanymi fontannami, placem zabaw, ciągiem pieszo-rowerowym, miejscem na grilla, wypożyczalnią sprzętu wodnego, boiskami do siatkówki plażowej, mini koszykówki i piłki nożnej oraz małą gastronomią. Latem zalew staje się miejscem bezpiecznej kąpieli pod okiem ratowników.
Nieco dalej szlak kolejny raz przecina rzekę Mleczną i dociera do kolebki Radomia – grodziska Piotrówka, by podążać wzdłuż najważniejszych historycznych obiektów miasta – placu Stare Miasto z kościołem św. Wacława i Miasta Kazimierzowskiego z Muzeum im. Jacka Malczewskiego. Następnie szlak prowadzi przez najstarszy park Radomia – Stary Ogród – w którym znajduje się urokliwa sadzawka i mostek zakochanych.
Później szlak przebiega ulicami osiedla Kaptur, aby wejść do Lasu Kapturskiego – największego kompleksu leśnego miasta, w którym znajduje się tor do jazdy samochodami 4×4 oraz kilka miejsc pamięci narodowej. Końcowy odcinek szlaku przechodzi wzdłuż zurbanizowanych terenów, aby dotrzeć do największej nekropolii w Radomiu i okolicach – cmentarza na Firleju, będącego również miejscem pamięci narodowej.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Dojazd do punktu początkowego / końcowego: linie nr 5 i 18 (Pruszaków) oraz 4 i wybrane kursy linii nr 13 (Firlej / Cmentarz)
Szlak oznaczony w kolorze zielonym. Można go przejść samodzielnie lub w towarzystwie przewodnika.
Szlak pamięci Radomskich żydów “Ślad”
Szlak turystyczny, który tworzy 13 wybranych miejsc związanych z historią dawnej żydowskiej społeczności Radomia. Obejmuje m.in. plac po synagodze, dwa obozy pracy, obszar dużego i małego getta, dawne szpitale, gimnazjum, siedzibę Żydowskiej Gminy Wyznaniowej i cmentarz.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak nie jest wyznakowany. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Przy każdym obiekcie znajdują się tablice z krótkimi informacjami na temat zabytku.
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej:
– w okolice dawnych szpitali: linie nr 1, 16 i 17 (przystanek Limanowskiego / Młodzianowska)
– w okolice Domu Starców i Kalek Wyznania Mojżeszowego: linie nr 4, 12, 23 (przystanek Warszawska / Kusocińskiego)
– w okolice cmentarza żydowskiego: linia nr 26 (przystanek Kozienicka / Północna)
– w okolice małego getta: linie nr 2, 14, 15, 24 (przystanek Słowackiego / Kalińska)
– w okolice obozu pracy przy ul. Szkolnej: linie nr 3, 6, 9, 11, 19, 23, 25 (przystanek Grzecznarowskiego / Śląska)
Śladami Jacka Malczewskiego
Najwybitniejszy malarz polskiego symbolizmu urodził się w Radomiu. W mieście znajduje się kilka miejsc związanych z artystą. Są to: dom rodzinny malarza, miejsce chrztu, tablica poświęcona jego dziadkowi, pomnik oraz muzeum jego imienia z kolekcją prac.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Ścieżka nie jest wyznakowana. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej: linie nr 1, 7, 8, 9, 15 i 25 (przystanek Żeromskiego / Traugutta lub Lekarska / Szpital)
Szlakiem Andrzeja Wajdy
Jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Radomiu. Szlak obejmuje m.in. budynki, w których mieszkała jego rodzina, miejsca, gdzie podejmował pierwsze próby artystyczne oraz inne obiekty, z którymi był związany.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Ścieżka nie jest wyznakowana. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej w okolice pierwszego obiektu na ścieżce: linie nr 7, 9, 17, 19 (przystanek Malczewskiego / Kelles-Krauza)
Szlak architektoniczny Stefana Szyllera
Wybitny architekt zaprojektował w Radomiu i okolicach 13 obiektów sakralnych i przemysłowych, głównie w 20-leciu międzywojennym. W Radomiu zrealizowano 5 obiektów wg jego zamysłu: budowę dwóch kompleksów fabrycznych dla Polskiego Monopolu Tytoniowego, kościół i dom parafialny na Glinicach oraz przebudowę kościoła klasztornego bernardynów.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak nie jest wyznakowany. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Przy każdym obiekcie znajdują się tablice z krótkimi informacjami na temat zabytku.
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej:
– w okolice kościoła i domu parafialnego na Glinicach: linie nr 2, 14, 15, 24 (przystanek Słowackiego / Kwiatowa)
– w okolice centralnych magazynów Polskiego Monopolu Tytoniowego: linie nr 1, 7, 12 i 25 (przystanek Wierzbicka / Tartaczna)
– w okolice budynku fabryczno-magazynowego Polskiego Monopolu Tytoniowego: linie nr 1, 16, 17 (przystanek Limanowskiego / Lustrzana)
– w okolice kościoła przy klasztorze bernardynów: linie nr 1, 7, 8, 9, 15 i 25 (przystanek Żeromskiego / Traugutta lub Lekarska / Szpital)
Dolina rzeki Mlecznej, na szlaku starego Radomia
Przebieg szlaku prowadzi wzdłuż Doliny rzeki Mlecznej. Trasa szlaku składa się z 23 przystanków tj.:
Grill Miejski przy ul. Rybnej, most przy ul. Rybnej, ujście strumienia Gołębiowskiego, Rodzinne Ogrody Działkowe (ul. Rybna), Zielony Przydept, plac ks. kan. dr Zdzisława Domagały, Park Kulturowy Stary Radom, Park Stary Ogród, ujście Potoku Południowego, Muzeum im. Jacka Malczewskiego, plac Stare Miasto, Grodzisko Piotrówka, stanowiska cennej zieleni Parku Kulturowego, Bulwary nad rzeką Mleczną, Pomost Widokowy, ujście rzeki Cerekwianki, Zalew Borki, Stawy Kolmatacyjne, Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Kosówki, Pałac Pruszaków, Dąb Roztropności, teren leśny wzdłuż ul. Nadrzecznej, Muzeum Wsi Radomskiej.
Szlak znajduje się w Interaktywnym Serwisie Turystycznym Ziemi Radomskiej.
Szlak rodu Kochanowskich
Szlak prowadzi przez 10 miejscowości najbardziej związanych historycznie z rodziną Jana Kochanowskiego z Czarnolasu. Poza samym Czarnolasem na trasie znajdują się m.in. Zwoleń, Policzna, Sieciechów, Przytyk i Radom. W Radomiu na szlaku oznaczono jedno miejsce – kościół farny im. Jana Chrzciciela, w którym znajduje się kaplica ufundowana przez krewnego poety, Jana Kochanowskiego z Baryczy, chorążego kozienickiego.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak nie jest wyznakowany. Informacje o poszczególnych obiektach i przebiegu szlaku można uzyskać w Centrach Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 i pl. Dworcowym 2 (w budynku Dworca PKP).
Przy kościele św. Jana Chrzciciela znajduje się tablice z krótkimi informacjami na temat zabytku.
Dojazd autobusami komunikacji miejskiej w okolice kościoła farnego: linie nr 1, 7, 8, 9, 15 i 25 (przystanek Żeromskiego / Traugutta lub Lekarska / Szpital)
Rowerowy szlak turystyczny Radom Koniówka – Przytyk
Szlak rozpoczyna się przy skrzyżowaniu ul. Stefana Czarnieckiego (drogi wojewódzkiej nr 735) z ul. Folwarczną. Prowadzi przez największy kompleks leśny miasta – Las Kapturski, obok zespołu boisk (dawny tor off-road). Biegnie do Janiszewa, w którym znajduje się niewielki staw. Dalej szlak dociera do Dąbrówki Nagórnej, Kozinek i Woli Taczowskiej, mijając kilka przydrożnych kapliczek i krzyży. W Taczowie prowadzi niedaleko Parku Historycznego „Rycerze Bogurodzicy”, poświęconego postaciom związanym z bitwą pod Grunwaldem, gdzie znajduje się również pozostałość po średniowiecznym gródku.
Szlak prowadzi dalej przez Gulinek, nad niewielką rzeką Bosak, a następnie kieruje się w stronę lasów. Drogami polno-leśnymi dojeżdża przez Stefanów nad stawy na Radomce i kończy swój bieg w Przytyku, dwukrotnie przekraczając Radomkę. W Przytyku kończy bieg niedaleko kościoła zaprojektowanego przez Stefana Szyllera. W tym miejscu prowadzi również rowerowy szlak czerwony z puszczy
w okolicach Przysuchy do stacji Bartodzieje PKP.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak oznaczony kolorem zielonym. Początek w Radomiu w okolicy przystanku końcowego linii nr 15 (Kaptur).
Rowerowy szlak turystyczny Radom Krychnowice – Niedarczów
Szlak rozpoczyna się przy skrzyżowaniu ul. Stalowej z ul. Jana Józefa Lipskiego. Po przekroczeniu dwóch przejazdów kolejowych szlak prowadzi drogami wśród pól i zagajników. W okolicy najwyższego wzniesienia gminy Kowala – Wickowej Góry (220,3 m n.p.m.) – szlak skręca w stronę Parznic i Gębarzowa. Kilkukrotnie przecina cieki źródłowe rzeki Kobylanki, docierając do zabytkowego cmentarza parafialnego W Skaryszewie z kaplicą Skorupskich z połowy XIX wieku.
W Skaryszewie szlak prowadzi obok najważniejszych zabytków miasta – kościoła św. Jakuba z przełomu XVII i XVIII wieku i rynku z rzeźbą konia (Skaryszew to miejsce, gdzie odbywają się najstarsze w Polsce targi konne, tzw. wstępy). Po przekroczeniu drogi krajowej nr 9 szlak skręca na południe w stronę Wólki Twarogowej i Miasteczka, gdzie kolejny raz przecina Kobylankę. Szlak kończy bieg w Niedarczowie, podobnie jak Kobylanka, która wpada tutaj do Modrzewianki. W Miasteczku inny szlak rowerowy (czerwony) prowadzi pod Radom do miejscowości Sołtyków.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak oznaczony kolorem zielonym. Początek w Radomiu w okolicy przystanku końcowego linii nr 14, 17 i 25 (Potkanów / Stalowa).
Rowerowy szlak turystyczny Radom Sadków – Jedlnia letnisko PKP
Szlak rozpoczyna swój bieg przy skrzyżowaniu ul. Lubelskiej z ul. Poranną. Początkowo prowadzi wśród pól i ogródków działkowych, a następnie wzdłuż terenów 42. Bazy Lotnictwa Szkolnego. W Natolinie przekracza linię kolejową i biegnie wzdłuż niej aż do przystanku PKP Rajec Poduchowny. Następnie przejeżdża przez Groszowice i Myśliszewice. W Piotrowicach przekracza pacynkę z młynem wodnym, dociera drogą wojewódzką do Jedlni-Letniska. Szlak kończy bieg przy stacji kolejowej, którą można wrócić do Radomia, a także przy pomniku poświęconym ofiarom II wojny światowej.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak oznaczony kolorem czarnym. Początek w Radomiu w okolicy przystanku linii nr 5 i 14 (Wojska Polskiego / Lubelska).
Rowerowy szlak turystyczny Radom Cudnów – Ruda Wielka
Szlak rozpoczyna swój bieg niedaleko skrzyżowania ul. Lubelskiej z ul. Poranną. Początkowo prowadzi wśród pól i ogródków działkowych, a następnie wzdłuż terenów 42. Bazy Lotnictwa Szkolnego. Po przekroczeniu wschodnich granic Radomia skręca na południe obok cmentarza w Małęczynie. Dalej prowadzi wśród pól, łąk i rzadkiej zabudowy jednorodzinnej. Mija pomnik upamiętniający katastrofę lotniczą, jaka miała miejsce w 2009 roku podczas Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show. Prowadzi przez zagajnik, aby dotrzeć do Makowa, gdzie w dawnym dworze z XVIII wieku mieści się szkoła podstawowa.
Następnie szlak dociera do Skaryszewa, przecina rzekę Kobylankę i prowadzi obok najważniejszych zabytków miasta – rynku i kościoła św. Jakuba z przełomu XVII i XVIII wieku. Tutaj biegnie wspólnie z zielonym szlakiem rowerowym, który prowadzi do Radomia przez Gębarzów i Parznice, a szlaki rozdzielają się przy zabytkowym cmentarzu parafialnym z kaplicą z połowy XIX wieku.
Po opuszczeniu Skaryszewa szlak biegnie najpierw wśród pól, a potem prowadzi do lasu. Drogą leśną dociera do Ludwinowa, skąd przejeżdża przez Chomentów, Józefów, Bukowiec, lasem do Dąbrówki Warszawskiej i kończy swój bieg w Rudzie Wielkiej niedaleko szkoły.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Szlak oznaczony kolorem niebieskim. Początek w Radomiu w okolicy przystanku linii nr 5 i 14 (Wojska Polskiego / Lubelska). Powrót z Rudy Wielkiej pociągiem z przystanku PKP.
Republika Radomska: nasza droga do niepodległości
Czy wiecie, że pierwszym miastem na terenie dawnego Królestwa Polskiego, które w 1918 roku odzyskało niepodległość, był… Radom? Ten spacer poprowadzi Was śladami wydarzeń z pierwszych dni listopada 1918 roku, kiedy to grupa działaczy niepodległościowych, skupionych w tzw. Komitecie Pięciu, podjęła decyzję o wyzwoleniu miasta z rąk zaborców.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Ścieżka nie jest wyznakowana. Bezpłatną broszurę z informacjami o przebiegu szlaku można uzyskać w Centrum Informacji Turystycznej przy ul. Rwańskiej 16 lub pobrać poniżej. Dojazd z dworca PKP autobusami komunikacji miejskiej: linie nr 1, 7, 8, 9 i 25 (przystanek Żeromskiego / Traugutta lub Reja / Wolność).